ترخینه از ترکیب بلغور گندم و جو در دوغ به دست می آید. بدین صورت که بلغور را به مدت چند ساعت با دوغ می پزند. بعد از پختن این ترکیب خمیری به دست می آید که آن را به صورت گلوله در آورده و در زیر آفتاب خشک می کنند. تکه های خشک ترخینه را می توان با افزودن حبوبات و سبزی های معطر به صورت آش ترخینه آماده کرد. آش ترخینه بیشتر در فصل زمستان در اکثر روستاهای مرکزی ایرانی به ویژه در استان های لرستان، کرمانشاه تهیه می شود.
شاید تا به حال گلوله های خشک زرد رنگ شبیه کلوخ را که در عطاری ها با نام ترخینه فروخته می شود دیده یا آش و سوپ آن را خورده باشید.
البته اقوام استان های غربی همچون ایلام، لرستان، کردستان، کرمانشاه و اراکی ها خوب می دانند ترخینه چیست و آش آن چه خواصی دارد.
از خواص درمانی ثابت شده اش می توان ضد سرماخوردگی بودن آن را نام برد که همین امر استفاده از این محصول در فصول سرد سال را رایج کرده است .
تولید این محصول غالبا در استانهای غربی و نسبتا کردنشین کشورمان صورت می گیرد بطوریکه می توان قدمت تولید ترخینه را در استانهای کرمانشاه ، لرستان ، همدان و اراک و … دانست .
این غذا از خیس دادن بلغور گندم یا جو در دوغ ترش به مدت ۱۰ روز تهیه میشود. در روش دیگر بلغور را به مدت چند ساعت در دوغ میپزند.
پس از این مدت قطعاتی از این مخلوط خمیر مانند را گلوله کرده و پس از افزودن گیاهان بومی مانند شلغم و پونه، آنرا زیر نور آفتاب خشک مینمایند یا در تنورهای مخصوص حرارت میدهند.